3 Cách Trị Táo Bón Ở Người Lớn Không Cần Dùng Thuốc

Biến chứng nghiêm trọng do táo bón kéo dài

Táo bón kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn dẫn đến nhiều biến chứng y khoa phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe hệ tiêu hóa và toàn thân.

Táo bón kéo dài gây nhiều biến chứng nghiêm trọng

• Trĩ nội và trĩ ngoại: Áp lực tăng cao trong trực tràng do phân cứng gây giãn tĩnh mạch hậu môn, dẫn đến viêm, chảy máu và đau đớn.
• Rách hậu môn (nứt kẽ hậu môn): Phân cứng làm tổn thương niêm mạc hậu môn, gây đau rát và chảy máu khi đại tiện.
• Tắc ruột cơ học: Phân tích tụ lâu ngày có thể gây tắc nghẽn đại tràng, dẫn đến đau bụng dữ dội và cần can thiệp y tế khẩn cấp.
• Sa trực tràng: Táo bón kéo dài làm tăng áp lực ổ bụng, khiến trực tràng sa ra ngoài qua hậu môn, ảnh hưởng chức năng đại tiện.
• Nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu: Táo bón làm tăng áp lực lên bàng quang, gây rối loạn tiểu tiện và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

3 Cách trị táo bón ở người lớn không cần dùng thuốc

1. Trị táo bón ở người lớn bằng cách uống nhiều nước

Uống đủ nước đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì chức năng tiêu hóa và hỗ trợ điều trị táo bón ở người lớn. Nước giúp làm mềm phân, tăng cường nhu động ruột và thúc đẩy quá trình đào thải chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Dưới góc độ chuyên môn, việc bổ sung nước hợp lý mang lại nhiều lợi ích sinh lý quan trọng:

Uống đủ nước cũng là một cách trị táo bón ở người lớn hiệu quả

• Tăng hydrat hóa cho ruột: Khi cơ thể được cung cấp đủ nước, ruột già sẽ hấp thụ ít nước hơn từ phân, giúp phân giữ được độ mềm và dễ di chuyển qua đại tràng.
• Kích thích nhu động ruột: Nước góp phần kích thích các cơ trơn của thành ruột hoạt động hiệu quả, thúc đẩy quá trình co bóp và di chuyển phân.
• Hỗ trợ hoạt động của chất xơ: Chất xơ hòa tan trong thực phẩm cần nước để trương nở, tạo thành khối gel giúp tăng thể tích phân và làm mềm phân, từ đó giảm nguy cơ táo bón.
• Thải độc và cân bằng điện giải: Nước giúp loại bỏ các độc tố và chất thải qua đường tiêu hóa, đồng thời duy trì cân bằng điện giải, hỗ trợ chức năng tế bào ruột.

Các chuyên gia khuyến nghị người lớn nên uống tối thiểu 1,5–2 lít nước mỗi ngày, tùy vào thể trạng, mức độ hoạt động và điều kiện môi trường. Đặc biệt, nên ưu tiên nước lọc, nước khoáng hoặc nước canh, hạn chế đồ uống có chứa caffeine hoặc cồn vì chúng có thể gây lợi tiểu và làm mất nước. Ngoài ra, việc phân bổ lượng nước uống đều trong ngày, thay vì uống quá nhiều cùng lúc, giúp cơ thể hấp thu hiệu quả hơn và hỗ trợ tối ưu cho hệ tiêu hóa.

2. Trị táo bón ở người lớn bằng cách ăn nhiều rau củ quả

Táo bón là một rối loạn tiêu hóa phổ biến ở người lớn, đặc trưng bởi tần suất đi tiêu giảm, phân khô cứng và cảm giác khó khăn khi đại tiện. Một trong những biện pháp điều trị không dùng thuốc hiệu quả nhất là tăng cường bổ sung rau củ quả vào chế độ ăn hàng ngày. Cơ chế tác động của rau củ quả đối với táo bón chủ yếu dựa trên hàm lượng chất xơ, nước và các hợp chất sinh học có lợi cho hệ tiêu hóa.

Ăn đủ lượng rau củ quả để bổ sung chất sơ và làm nhuận tràng hỗ trợ táo bón

• Chất xơ hòa tan và không hòa tan:
  • Chất xơ hòa tan (có nhiều trong yến mạch, táo, cam, cà rốt) hấp thụ nước, tạo thành dạng gel giúp làm mềm phân và tăng khối lượng phân.
  • Chất xơ không hòa tan (có trong rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, vỏ trái cây) giúp tăng thể tích phân, kích thích nhu động ruột và rút ngắn thời gian vận chuyển phân qua đại tràng.
• Bổ sung nước tự nhiên:
  • Rau củ quả chứa hàm lượng nước cao (dưa chuột, cà chua, bí xanh, dưa hấu) giúp làm mềm phân, hỗ trợ quá trình đào thải chất cặn bã.
• Các hợp chất sinh học hỗ trợ tiêu hóa:
  • Polyphenol, flavonoid và các enzym tự nhiên trong rau củ quả giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng cường hoạt động của các lợi khuẩn, từ đó cải thiện chức năng tiêu hóa và giảm nguy cơ táo bón.
• Khuyến nghị thực hành:
  • Bổ sung ít nhất 400g rau củ quả/ngày theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
  • Ưu tiên các loại rau lá xanh đậm (rau bina, cải bó xôi), củ quả giàu chất xơ (khoai lang, bí đỏ, cà rốt), trái cây tươi (lê, táo, cam, kiwi).
  • Chia nhỏ khẩu phần rau củ quả trong các bữa ăn để tăng hiệu quả hấp thu và giảm nguy cơ đầy bụng.
  • Kết hợp uống đủ nước (1,5-2 lít/ngày) để hỗ trợ tác dụng của chất xơ.
• Lưu ý khi tăng cường rau củ quả:
  • Tăng lượng chất xơ từ từ để tránh đầy hơi, chướng bụng.
  • Tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng nếu có bệnh lý nền về tiêu hóa hoặc chuyển hóa.

Việc tăng cường rau củ quả không chỉ giúp điều trị táo bón mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe tổng thể như phòng ngừa bệnh tim mạch, tiểu đường và ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, cần kết hợp với lối sống vận động, kiểm soát stress và duy trì thói quen đi tiêu đều đặn để đạt hiệu quả tối ưu.

3. Trị táo bón ở người lớn bằng cách luyện tập thể dục thể thao thường xuyên

Táo bón là một rối loạn tiêu hóa phổ biến ở người trưởng thành, đặc trưng bởi sự giảm tần suất đi đại tiện, phân khô cứng và cảm giác khó khăn khi đi ngoài. Bên cạnh các biện pháp điều chỉnh chế độ ăn uống, luyện tập thể dục thể thao thường xuyên được xem là một phương pháp hỗ trợ hiệu quả trong việc cải thiện chức năng đại tràng và phòng ngừa táo bón.

Yoga làm tăng nhu động ruột hỗ trợ trị táo bón hiệu quả ở người lớn.

• Tăng nhu động ruột: Hoạt động thể chất giúp kích thích nhu động ruột, thúc đẩy quá trình di chuyển của phân qua đại tràng, từ đó giảm nguy cơ ứ đọng phân và táo bón.
• Cải thiện lưu thông máu: Luyện tập thể dục giúp tăng cường tuần hoàn máu đến các cơ quan tiêu hóa, hỗ trợ cung cấp oxy và dưỡng chất cho niêm mạc ruột, nâng cao hiệu quả hấp thu và bài tiết.
• Giảm stress, cải thiện tâm lý: Stress là một yếu tố nguy cơ gây rối loạn chức năng ruột. Thể dục thể thao giúp giải tỏa căng thẳng, điều hòa hệ thần kinh thực vật, từ đó hỗ trợ điều hòa hoạt động của hệ tiêu hóa.
• Hỗ trợ kiểm soát cân nặng: Thừa cân, béo phì làm tăng nguy cơ táo bón do giảm vận động và tăng áp lực lên ổ bụng. Tập luyện thường xuyên giúp duy trì cân nặng hợp lý, giảm nguy cơ mắc các rối loạn tiêu hóa.
• Gợi ý các bài tập phù hợp: Người lớn bị táo bón nên ưu tiên các bài tập aerobic nhẹ nhàng như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội, yoga hoặc các động tác kéo giãn cơ bụng. Thời gian luyện tập tối thiểu 30 phút/ngày, ít nhất 5 ngày/tuần để đạt hiệu quả tối ưu.

Việc duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao không chỉ giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị táo bón mà còn nâng cao sức khỏe tổng thể, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người trưởng thành.

Tham khảo thêm: Bài thuốc đông y hỗ trợ điều trị táo bón